شرکت توسعه پژوهش و تولید "آرانا"
به منظور ارائه خدمات کامل اقامتی-آسایشی، رفاهی- خدماتی و تعمیرگاهی به مسافران بین راهی و سرویس کامل برای خودروهای در تردد در آزادراه امیرکبیر و فراهم کردن کلیه نیازمندی جهانگردان و ایرانگردان و ارائه خدمات تجاری، تفریحی و درمانی به ساکنین کاشان و جهانگردان، وجود یک مجموعه در برگیرنده مجتمع اقامتی- رفاهی (شامل مُتل، هتل، هتل باغ سنتی و کمپینگ و استراحتگاه، تالارکاشان و آرانگردی، توریزم بیابانگردی، هسته ایرانگردی و زیارتی، سفرخانه سنتی و باغچه رستوران ، قهوه و چای خانه سنتی)، مجتمع بین راهی خدماتی- تعمیرگاهی مدرن و کامل (شامل: جایگاه ارائه سوخت مورد نیاز خودرها، تعمیرگاه مدرن و بزرگ شبانه روزی برای ارائه خدمات اساسی و غیر اساسی به خودرها، محل پارک خودروهای سواری و بزرگ جهت حفاظت و پارک وسایل نقلیه، فروشگاه لوازم یدکی و مورد نیاز خودرو، کارواش برای شستشوی خودروهای بزرگ و کوچک، امداد خودرو، خشک شویی، مسجد، فروشگاه صنایع دستی ، هایپرمارکت، مرکز ارتباطات و انبار برای نگهداری بار خودرهای آسیب دیده در راه و بانک)، مجتمع درمانی- تفریحی (شامل شهرک سلامت، مرکز استراحت و تفریح، مرکز ورزشهای آبی و کوهنوردی) که بتواند جوابگوی این نیاز باشد در محدوده شهری مجاور اتوبان لازم بنظر میرسد و ایجاد چنین مجموعه ای میتواند نه تنها کارآفرین بوده بلکه از نظر اقتصادی نیز اثرات مثبتی بدنبال داشته باشد. این مجتمع دارای اثرات اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی برای گردشگران و همچنین جامعه محلی اطرافش خواهد بود. ایجاد اشتغال میتواند از جمله مهمترین این اثار برای جامعه بومی باشد. از دیگر پیامدهای مثبت این مرکز میتوان به فراهم كردن آسايش رانندگان و مسافران، پرهیز از اتلاف وقت آنان و ارائه اطلاعات جادهاي و گردشگری بهصورت شبكه سراسري اشاره کرد.
الف - مجتمع بین راهی خدماتی- تعمیرگاهی.
ب - مجتمع درمانی- تفریحی
ج - مجتمع اقامتی- رفاهی
ضرورت و اهمیت احداث مجموعه اقامتی- رفاهی، تفریحی- درمانی و خدماتی- تعمیرگاهی.
چند سالی است که احداث مجتمع های خدماتی – رفاهی بین راهی در جاده های کشور به منظور ساماندهی خدمات بین راهی جاده ای و افزایش رفاه رهگذران جاده ها مورد توجه قرار گرفته است. لیکن قابلیت های بالقوه بسیاری در این مجتمع ها نهفته است که می توان از آنها در جهت نیل به اهداف بزرگتری همچون «توسعه منطقه ای» و توازن منطقه ای بهره برد. از سوی دیگر در نظر گرفتن نقش های جدید برای این مجتمع ها، ضمن آنکه می تواند گام های مهمی در جهت توسعه پایدار مناطق تلقی گردد باعث آن می شود که ادامه فعالیت مجتمع های خدماتی – رفاهی بین راهی و گسترش دامنه فعالیت آنها از نظر اقتصادی توجیه پذیر باشد در این زمینه تبعات مثبت احداث این مجتمع ها، به ویژه جنبه های گردشگری و نقش آنها در توسعه پایدار منطقه ای، همراه با تاثیرات متقابل آنها بر مردم منطقه و رهگذران جاده ها تا به حدی است که بعضا این الزام را ایجاب می کند که نهاد های اجرایی برای احداث این مجتمع ها و کمک به استقرار فعالیت آنها پیشقدم شوند.
1.1 سوابق تاریخی:
سوای آنکه در طول تاریخ هر یک از تسهیلات بین راهی مي توانسته است به عنوان عاملي در ايجاد يك هسته شهري محسوب شود، امروزه هر كدام از آنها نيز در هيئت جديدي خود را نمايان ساخته اند. مجتمع هاي خدماتي رفاهي بين راهي نقش ساباط ها را به منزله مكاني براي رفع خستگي، رباطها، مکانهایی را به عنوان كمپ يا توقف گاه براي سكونت، كاربات، كاروانسرا و خان ها را به عنوان اقامتگاه و محلي براي اطراق و تامين ساير مايحتاج مسافران و حتي مكاني براي مبادله اجناس و تعاملات اجتماعي و فرهنگي، ميهمانخانه و دسكره به منزله مكان استراحت شبانه يا محلي براي تفرج و گذراندن اوقات فراغت را ايفا مي كنند. در اين ميان، با جايگزيني اتومبيل به جاي چهار پا، اكنون طويله ها، نعل بندي ها، آغل ها و باراندازها جاي خود را به توقفگاه هاي وسيله نقليه، پمپ بنزين، تعويض روغني ها، تعميرگاه ها و محل شستشوي اتومبيل داده است. از سوي ديگر تامين مايحتاج مسافران به شيوه امروزي در فروشگاه هاي مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي صورت مي گيرد، ضمن آنكه با توجه به تنوع خدمات و افزايش نيازها، اين مجتمع هاي خدماتي مانند تسهيلات ارتباطي، پارك كودكان، تسهيلات امدادي و بهداشتي و مانند آنها را نيز ارائه مي كنند.
1.2 سوابق جهاني:
در حال حاضر، تجميع خدمات رفاهي در جاده ها در قالب مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي به عنوان يك شيوه پذيرفته شده در جهان محسوب مي شود. در اين زمينه، دولت ها صرفا به توجيهات اقتصادي اين مجتمع ها توجه ندارند، بلكه منافع زيست محيطي، اجتماعي فرهنگي و سياسي اين مجتمع ها تا جايي است كه دولت ها براي احداث مجتمع خدماتي – رفاهي بين راهي تسهيلات ويژه اي را قائل مي شوند. به عنوان مثال ، دولت تركيه دستورالعملي تهيه كرده است كه همزمان با احداث يك اتوبان، مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي وابسته به آن به طور همزمان احداث شود .
1.3 الگوی احداث:
در اين مورد الگوي واحدي براي احداث مجتمع هاي – رفاهي بين راهي در كشور ها وجود ندارد. زيرا ويژگي هاي هر كشور ايجاب مي كند كه سياست ايجاد مجتمع هاي خود را متمايز با ديگر كشورها اعمال دارند. به عنوان مثال در عربستان سعودي مجتمع ها به طور عمده براي زيارت كنندگان و مسافران خارجي كه نياز هاي محدود و حجم وسيع خدمات برخوردارند، طراحي مي شوند. در بعضي ديگر از كشورها علاوه بر نيازهاي رفاهي به ساير نيازهاي رفاهي به ساير نيازهاي رهگذران جاده ها مانند نيازهاي تفريحي و گردشگري توجه ويژه اي شده است. به عنوان مثال در نمونه هاي موجود در بريتانيا و كانادا توجه ويژه اي بر مسائل تفريحي و گردشگري معطوف شده است و بيشتر ايجاد تسهيلاتي مورد توجه قرار مي گيرد كه رهگذران جاده ها ضمن دستيابي به خدمات ضروري خود، از طبيعت اطراف حداكثر بهره را ببرند.
سوابق جهاني بيانگر آن است كه مجتمع هاي احداثي در هر يك از كشور ها داراي تنوع بسياري است به عنوان نمونه در يك بزرگراه در آلمان يا تركيه گستردگي مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي متفاوت است و به مكان، ويژگي هاي طبيعي و فاصله، سطوح مختلفي از خدمات را ارئه مي دهند بستگي دارد. علاوه بر آن خدمات ارائه شده در ساير جاده ها اعم از جاده هاي منطقه اي، بين منطقه اي و بين المللي متفاوت است. با توجه به آنچه بيان شد، سوابق جهاني بيانگر آن است كه مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي در جهان صرفا نقش خدمات رساني به رهگذران جاده ها را بر عهده ندارند، بلكه علاوه بر فراهم آوردن تسهيلات رفاهي براي رهگذران جاده ها، مسائلي همچون توسعه و توازن منطقه اي، توسعه پايدار و مسائل تفريحي را در دستور كار خود قرار مي دهند.
همانگونه كه اشاره شد نمي توان مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي و راه ها را به صورت مستقل از بستر آنها يعني منطقه و ساكنان آن مورد توجه قرار داد. در اين زمينه، بر اساس «نظريه نظام ها » مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي به طور مستمر با محيط اطراف خود در حال تبادل متقابل يعني تاثير گذاري و تاثير پذيري هستند. از اين رو نقش هاي مختلفي اعم از اقتصادي، بازرگاني، اجتماعي، فرهنگي، سياسي، دفاعي، بصري و زيست محيطي بر آنها مترتبط است. مجموعه اين نقش ها بيانگر مشخصات همان نظامي است كه دانش برنامه ريزي شهري و منطقه اي سعي در اصلاح و پيشبرد آن دارد. با توجه به آنچه بيان شد، در اين قسمت انواع نقش هاي مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي مورد بررسي قرار مي گيرد تا بر اساس نتايج حاصل از بررسي اين نقش ها، ضمن به حداكثر رسانيدن رفاه رهگذران جاده ها، بتوان از ظرفيت بالقوه و نهفته اين مجتمع ها در جهت اهداف توسعه منطقه اي همچون نيل به توسعه پايدار و توازن منطقه اي بهره گرفت اين نقش ها به صورت زير است.
2.1 نقش اقتصادي:
معيار اصلي در بررسي نقش اقتصادي مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي توجه به اصل اقتصادي عرضه و تقاضاست. خدمات رساني اين مجتمع ها به مناطق اطراف باعث افزايش دامنه سود آوري زمين هاي منطقه و ايجاد توازن و برابري زمين هاي دور افتاده نسبت به زمين هاي شهري مي شود. همچنين ارائه خدمات به مسافران و رهگذران با توجه به لزوم آسان سازي امور مسافرت، به علت مهيا ساختن كالا و خدمات مورد نياز آنها، كاهش هزينه هاي جابه جايي و پويايي نيروي كار و توليد در مقياس بزرگ را در پي مي آورد. اين مجتمع هاي مي توانند با عرضه خدمات كالا، در كاهش هزينه سفر موثر افتند و با فرهم ساختن خدمات مورد نياز، قابليت منطقه براي جذب مسافران به واسطه وجود مناظر مناسب طبيعي، ارائه خدمات، تمركز در يك مكان، وجود تاسيسات امدادي، ايجاد فرصت هاي شغلي و گسترش ساختن عرضه خدمات را افزايش دهند و نتايجي همچون رفع خستگي مسافر، كاهش حوادث ناشي از سفر، تامين نيازهاي امدادي و رفاهي سفر و ارتباط بخشيدن بين حوزه هاي زيستي درون منطقه اي را به دنبال داشته باشند.
2.2 نقش بازرگاني:
به دليل اهميت مقوله بازرگاني، اين نقش به نحو مجزايي از نقش اقتصادي مورد بررسي قرار مي گيرد. احداث مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي با توجه به آسان سازي امر سفر، كاهش هزينه هاي جابه جايي كالا را در پي دارد كه نتيجه مستقيم آن پويايي نيروي كار و تقسيم كار جغرافيايي خواهد بود. عالوه بر آن، اصلاح الگوي مصرف، محروميت زدايي از مناطق دور افتاد و تامين كالاهاي مورد نياز منطقه توسط مجتمع ها، كاهش قيمت كالاها در عرصه هاي شهري و منطقه اي اطراف و كاهش تمركز ناشي از وجود نيازمندي هاي منطقه اي در سطح شهرها از اعم نقش هاي بازرگاني اين مجتمع ها محسوب مي گردد همچنين ايفاي اين نقش ها توسط مراكز خدماتي – رفاهي بين جاده اي به طور غير مستقيم باعث ايجاد تعادل بين اراضي منطقه اي خواهد گشت .
ايجاد مراكز فعاليت شغلي پراكنده اي كه سهمي از آنها بر عهده مجتمع هاي خدماتي – رفاهي صورت خواهد بود و نيز جلوگيري از حمل و نقل مضاعف از روستا به شهر و شهر به روستا، از آن جمله است.
2.3 نقش اجتماعي:
نتايج برنامه ريزي براي ارزش هاي اجتماعي در بلند مدت نمايان ميشود. نقش ارزش هاي اجتماعي مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي در كوتاه مدت ملموس نيست ولي مهمترين تاثيرات آن در سطح ملي مي تواند شامل ايجاد انگيزه در پيوستگي ساكنان منطقه با يكديگر ، ترغيب به گردشگري توسط گروه هاي مختلف جمعيت، آشنايي اقوام و فرهنگ هاي مختلف با يكديگر، ايجاد روحيه هاي شاد به خاطر وجود تسهيلات ناشي از سفر، اطمينان خاطر مسافران از نحوه و كيفيت عرضه كالا و خدمات، و مواردي مشابه آنها باشد.
2.4 نقش سياسي و اداري:
از مهمترين نقش هاي سياسي و اداري مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي مي توان به همگرايي اجتماعي، ايجاد پيوند ملي، پيوستگي ساكنان منطقه با يكديگر، گسترش واحد هاي اجتماعي و آميزش فرهنگ ها اشاره كرد كه اين مساله مي تواند به گسترش قلمرو سياسي و افزايش حضور حكومت مركزي در نقاط مختلف منتهي شود. اين مجتمع ها به سهم خود در همگرايي سياسي، عدالت اجتماعي، افزايش اشتغال، توازن منطقه اي، رونق اقتصادي و تقويت ثبات سياسي نقش مهمي ايفا خواهند كرد. از سوي ديگر وجود واحد هاي انتظامي و نظارتي در اين مجتمع ها نيز نقش مهمي در افزايش ثبات اجتماعي و سياسي خواهد داشت.
2.5 نقش فرهنگي:
ايجاد مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي مي تواند بر تقويت ارزش هاي فرهنگي خود و حوزه اطراف موثر واقع شود. تبعات اقتصادي و اجتماعي اين مجتمع ها به ظهور و رشد استعداد هاي مردمي منطقه، تغيير نگرش مردم منطقه و مسافران جاده ها به عملكرد هاي بازرگاني و خدماتي، آموزش همگاني، تبليغ عوامل فرهنگي و مذهبي، تبادل و تعامل فرهنگي و استفاده بهينه از اوقات فراغت و ارتقاي سطح فرهنگي منجر خواهد شد.
2.6 نقش دفاعي:
در اوقاتي كه دفاع از پهنه كشور در برابر بيگانگان لازم باشد، مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي به ويژه در مناطق مرزي، مي تواند به عنوان يك قرارگاه پشتيباني مطرح شوند. اين مجتمع ها در اوقات دفاع و با توجه به موقعيتي كه نسبت به راه هاي ارتباطي دارند، قابليت دفاع را افزايش خواهند داد. اين مجتمع ها در اوقات ويژه مي توانند به عنوان پايگاه دفاعي يا پادگان، ارائه خدمات رفاهي به رزمندگان و سربازان، بيمارستان صحرايي، محل فعاليت هاي پشتيباني دفاعي، تامين مهمات و آذوقه و مانند آنها تبديل شوند.
2.7 نقش بصري:
از مهمترين نقش هايي كه از ديدگاه بصري مورد انتظار از مجتمع هاي بين راهي، مي توان به ايجاد زمينه براي رهگذران در ايجاد انگيزه توقف و استفاده از مناظر طبيعي و مصنوعي زيبا، افزايش شادابي و رضايت مسافران، رفع خستگي آنها، تنوع منظر و ايجاد انگيزه براي ادامه مسير اشاره كرد.
2.8 نقش زيست محيطي:
مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي، زمينه ساز ادغام و همساني جاده با محيط طبيعي اطرف خود خواهند بود. اختصاص مكان و محدوده مشخصي از زمين و آماده سازي يك مجتمع خدماتي – رفاهي كه اصول محيط زيست را رعايت كند، ضمن ارج نهادن به حفط محيط، خود زمينه ساز تقويت مشاركت در نگهداري از آن است. همچنين تامين نيازهاي تفريحي مسافران، محدود كننده دخالت نامناسب انسان بر طبيعت خواهد بود. تعيين مكان براي تعويض روغن يا مواد مستعمل اتومبيل و مواد شوينده و شيميايي، از پراكنش آلاينده ها محيط و آلودگي خاك خواهد كاست.
تمركز فعاليت هاي تفريحي و رفاهي در نقاط مشخص، آسيب به طبيعت اطراف (جنگل، مرتع، پوشش گياهي، آب و خاك) را به حداقل مي رساند. همچنين ايجاد فضاي سبز در مجتمع ها ، خود به مثابه گسترش دامنه فضاي سبز در محيط به حساب مي آيد كه نقش مناسبي نيز در لطافت هوا خواهد داشت. از سوي ديگر تمركز فعاليت ها در مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي، احتمال آسيب به پناهگاه هاي وحشي را به حداقل خواهد رسانيد. ضمن آنكه امكان نظارت نهاد هاي ذيربط را بر حفاظت از محيط زيست تقويت خواهد كرد و بهداشت محيط را ارتقا خواهد بخشيد.
بررسي سوابق تاريخي و جهاني مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي بيانگر آن است كه بضاعت هاي موجود در مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي به مراتب فراتر از خدمات رساني به رهگذران جاده هاست. از اين رو ازديدگاه برنامه ريزي شهري و منطقه اي اين ظرفيت وجود دارد كه بتوان از پتانسيل هاي اين مجتمع ها در جهت نيل به اهدافي همچون توسعه پايدار و توازن منطقه اي بهره برد بدين منظور بررسي نقش اين مجتمع ها از ابعاد مختلف مي تواند اين قابليت ها را به نحو بهتري مشخص مي سازد. از بعد اقتصادي، ايجاد مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي، نقش مهمي ايفا مي كند .
ايجاد عدالت و توازن منطقه، اشتغال زايي، كاهش قيمت، افزايش رقابت، ايجاد صرفه در مقياس وسيع، ايجاد تخصص، محروميت زدايي، تقويت بعد گردشگري مناطق و جاده ها، كاستن از حوادث جاده ها،كاستن از حوادث جاده اي، افزايش عرضه زمين و به ويژه خلق فرصت هاي جديد شغلي در منطقه بارزترين نقش هاي اين مجتمع ها محسوب ميشود. از بعد بازرگاني نيز اين مجتمع ها با تسهيل امر سفر، باعث گسترش دامنه تاثيرات بازارهاي قديم و ايجاد افزايش حمل و نقل مضاعف، خواهند شد. مجموعه ابعاد اقتصادي و بازرگاني مورد اشاره، با توجه به ايجاد فرصت هاي رشد در منطقه خود، عامل مهمي در جهت نيل به توسعه و توازن منطقه اي محسوب مي گردند.
مجتمع هاي خدماتي – رفاهي در عملكرد بلند مدت خود در تقويت ارزش هاي اجتماعي راه ها قابليت بالايي خواهد داشت. به عنوان مثال، احداث اين مجتمع ها مي تواند نتايج مثبت مانند پيوستگي ساكنان مناطق و بزرگتر شدن واحد هاي اجتماعي، همگرايي اجتماعي و پيوند ملي و كاستن از جرايم و بزه و تخلفات قانوني را در پي داشته باشد اهميت نقش هاي غير اقتصادي مجتمع هاي نهان نگاري تا به حدي است كه نمي توان در بررسي جايگاه اين مجتمع ها، آنها را ناديده گرفت. بعضا هر كدام به تنهايي مي تواند دليلي براي احداث مجتمع هاي ديگر قرار گيرد. به عنوان مثال از بعد سياسي گسترش قدرت و قلمر حكومت مركزي، ايجاد ثبات سياسي و افزايش نظارت دولتي، از جمله نقش هايي است كه مي تواند حكومت مركزي را مجاب به احداث اين مجتمع ها كند .
از سوي ديگر، نقش هاي فرهنگي قابل توجهي نيز بر مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي مرتبت است . ايجاد اين مجتمع ها، ضمن فراهم كردن زمينه براي رشد استعداد ها، عاملي در جهت تقويت آموزش همگاني، تغيير نگرش مسافران و ساكنان منطقه نسبت به كار و به ويژه، رشد فرهنگ اجتماعي، تبادل و تعامل فرهنگي، استفاده بهينه از اوقات فراغت و همچنين قابليت تبليغ براي مسائل فرهنگي و مذهبي به شمار مي رود .
نقش اين مجتمع ها از بعد نظامي نيز بسيار حائز اهميت است اين نقش هنگامي به اوج خود مي رسد كه وضعيت تدافعي براي كشوردر اولويت باشد قابليت اين مجتمع ها براي تغيير عملكرد به پايگاه نظامي، پادگان و يا استفاده هاي پشتيباني مانند دفتر فرماندهي، مكاني براي درمان مجروحان جنگي، انبار مهمات و آذوقه يا حتي مكاني براي ارائه خدمات به سربازان عازم يا برگشته از مناطق جنگي حكايت از اهميت تدافعي اين مجتمع ها به ويژه در مناطق مرزي دارد. در اين زمينه مجموعه عوامل فرهنگي، اجتماعي، سياسي و تاميني نياز است تا پيش زمينه هاي توسعه در يك منطقه حاصل شود كه اين مهم به كمك مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي در حد خود امكان پذير است.
همچنين حضور اين مجتمع ها در جاده ها، ضمن آنكه مي تواند زمينه اي در جهت غناي بصري جاده ها به شمار رود، عاملي در جهت ايجاد تنوع و رهايي از يكنواختي جاده ها و در نتيجه رفع خستگي رهگذران به شمار مي رود. در ملاحظات زيست محيطي نيز هر چند مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي، خود تا حدي به عنوان يك عامل بر هم زننده محيط زيست محسوب مي شوند، اما اين مجتمع ها نقش قابل توجهي نيز در زدودن آسيب هاي وارده به محيط زيست ايفا مي كنند .
مهمترين نقش مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي هدايت و نظارت بر دخالت انسان در طبيعت و تامين رفاه در جاده هاست، به نحوي كه با استقرار خدماتي همچون تعميرگاه، تعويض روغني،كارواش، توزيع سوخت، فضاي بازي كودكان، آشپزخانه، دستشويي، جايگاه جمع آوري زباله و مانند آنها، آسيب هاي وارد بر محيط زيست به حداقل مي رسد . به ويژه آنكه با جمع آوري، هدايت و تصفيه فاضلاب و بويژه فاضلاب هاي شيميايي و مشتقات نفتي و همچنين جمع آوري زباله ها از آلودگي طبيعت، مناظر، آب هاي سطحي و زير زميني كاسته مي شود .
از طرف ديگر اين مجتمع ها با فراهم آوردن فضاي بازي كودكان، طبخ غذا يا حتي محل توقف اتومبيل و فضاي تفريح و تفرج، مانند هجوم بي قید و بند انسان ها به داخل طبيعت مي گردد . علاوه بر آن، فضاي سبز ايجاد شده در مجتمع ها بر كل منطقه و روحيه مسافران و اهالي ناحيه تاثير مثبت خواهد داشت.
با توجه به ابعاد زيست محيطي بر شمرده شده از مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي، نقش آنها از نظر توسعه پايدار اهميت ويژه اي در توسعه منطقه اي مي يابد لذا مكان يابي صحيح اين مجتمع ها ضمن انكه مشاركت مردم را براي توفيق بخشيدن به نقش مجتمع ها بر مي انگيزد، به برخورد فرهنگ ها، ايجاد عدالت و توازن منطقه اي، تنوع سفر و ايمني و سلامت رواني مسافران كه از ملازمات توسعه پايدار است، منتهي خواهد شد. مجموع اين مسائل بيانگر آن است كه مجتمع هاي خدماتي – رفاهي بين راهي نقش قابل توجهي در رشد منطقه، توسعه پايدار آن و حفظ توازن منطقه اي ايفا خواهند كرد.