شرکت توسعه پژوهش و تولید "آرانا"
امروزه گردشگری و جهانگردی از جایگاه ویژه و اهمیت بسیار بالایی برخوردار است به طوری که برخی کشورها آن را به عنوان مهمترین منبع اصلی درآمد می دانند. به دلیل کار آفرینی و واردات ارز به داخل کشور و عدم نیاز به آموزش و آماده کردن نیروی کار در مدت زمان نسبتا طولانی، صنعت گردشگری راندمان بالایی داشته که همین امر موجب شده تا کشورهای پیشرفته بیشتر توجه و سرمایه خود را به این صنعت اختصاص دهند.
با وجود پتانسیل بالای گردشگری در کشورمان، نیاز به تامین زیرساختهای مناسب در راستای افزایش جذب ایرانگرد و جهانگرد وجود دارد. از جمله این زیرساختها میتوان به تامین امکانات مناسب برای گردشگری درمانی، تامین محل اقامت و احداث مکانهای تفریحی، تامین وسایل حمل و نقل مناسب، توسعه سیستمهای ارتباطی، خدمات ذخیره و رزرواسیون، بازسازی مناطق گردشگری اشاره کرد.
به دلیل افزایش روز افزون گردشگران در ایران، نیاز به ساخت اماکن اقامتی مانند هتل، مهمانسرا و ایجاد مکانهای استراحتگاهی نیز افزایش یافته است. این نیاز، نشان دهنده رشد فرصتها و موقعیت مناسب برای سرمایه گذاری در گردشگری است.
با ورود موج استارتاپها و راهاندازی تجارت الکترونیک در ایران سامانه ارتباطی و خدمات ذخیره و رزرواسیون با تغییرات فراوانی روبه رو شد. که در بخش رزرواسیون شرکت های استارتاپی با شناخت و انجام مطالعه بازار، فعالیت های خود را با جذب سرمایه و سرمایه گذار شروع کرده و زمینه های استفاده از این سامانهها را در کشور بوجود آورده اند. با اتصال سامانه رزرواسیون ایران به سامانه ذخیره و رزرواسیون جهانی، این خدمات در حال پیشرفت می باشند و هر روزه به تعداد کاربران آنها در ایران افزوده می شود که نیازمند ارائه خدمات مختلف و منحصر به فرد نیز می باشند. رشد و گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات و تاثیر آن بر فعالیت های مسافرتی و گردشگری باعث توجه بیش از پیش، تصمیم گیران و پژوهشگران عرصه گردشگری و مسافرت به این مقوله شده است. کارکرد استراتژیک و عملیاتی فناوری اطلاعات در صنعت گردشگری نیز تغییرات عمده ای در ساختار سازمان ها و شرکت های گردشگری ایجاد کرده و تداوم فعالیت این سازمان ها نیز منوط به انطباق کامل با تحولات فناوری اطلاعات و شیوه های استفاده از آنها بوده است.
صنعت گردشگری و جهانگردی فعالیتی پیچیده با روابط میان بخشی گسترده است. صنعتی که تنوع بسیاری در حوزه های فعالیت آن مشاهده می شود و با تعداد زیادی از فعالان، بازیگران و تصمیم گیران روبرو است. این گوناگونی در دسته های مختلف کسب و کار به تنوع و پیچیدگی خاصی درباره نیازها، اهداف و فضای کسب و کار منجر می شود .
در صنعت گرشگری و جهانگردی چون بسیاری از امکاناتی که به کار گرفته می شود، در واقع جدا از هزینه، بدان وارد شده اند مانند محیط های طبیعی ، سواحل ، جاذبه های فرهنگی … . از سرمایه های این صنعت به شمار می روند و طرح این ادعا که هزینه سرانه سرمایه گذاری جهت اشتغال در گردشگری و جهانگردی از بسیاری از فعالیت های دیگر کمتر است، چندان دور از ذهن نیست. با این وجود این صنعت به شدت تحت تاثیر عوامل برونزای غیراقتصادی قرار دارد و از حوزه های سیاست، مسائل اجتماعی و تحولات سرزمینی تاثیر می پذیرد.
شهر کاشان با اقلیم گرم و خشک در حدفاصل کوهستان و کویر دارای جاذبه های زیادی برای جذب گردشگر و جهانگردان می باشد. جاذبه های گردشگری در سه دسته طبیعی، تاریخی- فرهنگی و انسان ساخت قرار دارند. جاذبه های انسان ساخت منوط به سرمایه گذاری و ایجاد مجموعه هایی است که باعث جذب گردشگر می گردد. البته جاذبه های تاریخی نیز عموما بدست انسان ایجاد شده اند. ولی بدلیل آنکه ابعاد تاریخی آنها شاخص تر است، آنها را جزء جاذبه های تاریخی می شناسیم. جاذبه های شهرستان کاشان از نوع تاریخی- فرهنگی و طبیعی هستند.
فعالیت گردشگری و سرمایه گذاری در آن، در هر منطقه بسته به جمعیت، بافت اجتماعی و جاذبه های تاریخی- فرهنگی و طبیعی، متفاوت می باشد. سرمایه گذاری نباید به طوری باشد که فرهنگ و بافت دست نخورده مردمی، طبیعی و اجتماعی را بر هم زند و در واقع فعالیت و سرمایه گذاری در این بخش باید در خدمت موارد ذکر شده باشد. با این توضیحات می توان گفت که در شهر ها و روستاهای کوچک با جاذبه های فرهنگی، آیینی، تاریخی و طبیعی متعدد، سرمایه گذاری های کلان و احداث مجموعه های گردشگری خارج از ظرفیت، نه تنها توجیه و اساس اقتصادی ندارد بلکه سبب می شود در طولانی مدت ضربات هولناکی به پیکره فرهنگ، بافت اجتماعی، تاریخی و طبیعی آن نقطه وارد شود.
در آغاز باید اعتقاد داشت که حراست از جاذبه های تاریخی- فرهنگی و طبیعی بسیار مهمتر از سرمایه گذاری برای استفاده از آنهاست. در برخی موارد عدم استفاده از یک جاذبه باعث حفظ آن می گردد. ما نباید به هر نحو ممکن خواسته باشیم از جاذبه ها استفاده کنیم و باعث نابودی و بدتر از آن باعث تغییر ماهیت آن شویم. همانطور که خود یک فرهنگ، جایگاه و پایگاه مردمی و اجتماعی دارد، ناخودآگاه تحریف و تغییر در آن فرهنگ و جاذبه نیز می تواند جایگاه اجتماعی پیدا کند که بسیار خطرناک است. اما سرمایه گذاری صحیح چیست؟ سرمایه گذاری باید در خدمت فرهنگ، تاریخ، بافت اجتماعی و طبیعی قرار گیرد و شاخص تر و مهم تر از آن نگردد و آن را در چیرگی و تسلط خود نگیرد بلکه خود در سیطره آن باشد.
شایستگی و شخصیت سرمایه گذار شاخصه و فاکتور مهمی است. سرمایه گذار حوزه گردشگری و جهانگردی نباید فقط به دنبال منافع اقتصادی و سود بیشتر باشد. شخصیت فرهنگی و اجتماعی سرمایه گذار باید بر شخصیت اقتصادی او چیره شود. البته این بدان معنا نیست که به منافع اقتصادی بی توجه باشد. بلکه سود اقتصادی را وسیله ای برای ارائه خدمات با کیفیت تر به گردشگران قرار دهد. نه اینکه سود و منفعت باعث خدمات بی کیفیت و همچنین سوء استفاده از منابع و جاذبه ها گردد که این سود و منفعت، پایدار نخواهد بود و نارضایتی گردشگران و ازبین رفتن منابع و جاذبه ها را در پی خواهد داشت.
در هر منطقه با توجه به امکانات و ظرفیت های آن باید اقدام به سرمایه گذاری نمود. درشهر هایی مثل برزک ، نیاسر ، جوشقان قالی، کامو و چوگان و روستاهایی مثل نشلج، دره و مشهد اردهال، سرمایه گذاری روی بافت و بناهای تاریخی و اردوگاههای گردشگری با سرمایه کم و اقامتگاه های کوچک، قابل توجیه است. این نوع سرمایه گذاری هم توجیه اقتصادی دارد و هم در خدمت بافت اجتماعی و طبیعی و فرهنگی است. در شهر کاشان نیز سرمایه گذاری های بزرگتر مثل ساخت هتل، اردوگاههای گردشگری و مجتمع های سیاحتی با سرمایه گذاری بالاتر قابل توجیه است. مناطق و محور هایی که برای احداث تاسیسات گردشگری در شهر کاشان مناسب می باشد بلوار امام رضا و خیابان امیرکبیر به عنوان محور درجه یک و بلوار قطب راوندی، بلوار صنعت و دانش و جاده قمصر به عنوان محورهای درجه دو شناسایی شده است. البته به صورت مشخص ترمیم بناهای تاریخی و تبدیل آنها به سکونت گاه و سفره خانه هم به حفظ بافت تاریخی کمک می کند و هم نوعی از سرمایه گذاری ارزان قیمت و مناسب را در شهر کاشان رواج داده است که مرکز آن بافت تاریخی با ارزش کاشان است. کاروانسراهای تاریخی گبرآباد و سن سن در شهرستان کاشان به همراه کاروانسرای مرنجاب در دل کویر نیز فرصت های سرمایه گذاری ویژه و مناسبی هستند و متقاضیان سرمایه گذاری می توانند از این فرصت برای احیای مراکز اقامتی و پذیرایی بین راهی استفاده نمایند.
مورد مهم دیگری که باید به آن پرداخت ایجاد زمینههای جدید برای سرمایه گذاری است. موضوعاتی مانند گردشگری سلامت و استفاده از گیاهان دارویی - درمانی و مجتمع های آب درمانی، گردشگری ورزشی (ورزشهای زمستانی در کوهستان، کوهنوردی، سوارکاری، پاراگلایدر، تیراندازی، کارتینگ و...) ، گردشگری کشاورزی (کشت محصولاتی که مخصوص هرمنطقه باشد و جزء ویژگی های آن منطقه محسوب گردد)، کویر نوردی و... از جمله مواردیست که قابل توجه و ذکر می باشد. این موضوعات در ابتدا خود یک جاذبه اند و خدماتی را به گردشگران ارائه می کنند. یعنی علاوه برجاذبه های موجود در شهرستان، میتوان جاذبه های جدیدی ایجاد نمود که علاقمندان خاص خود را جلب نموده و تنوع و گوناگونی گردشگری را بوجود بیاورد.
کویر آران و ییدگل و مرنجاب در شمال شهر آران و بیدگل واقع شده است این کویر از شمال به دریاچه نمک آران و بیدگل، از غرب به کویر مسیله و دریاچه های نمک حوض سلطان قم، از شرق به کویر بند ریگ و پارک ملی کویر و از جنوب به شهرستان های آران و بیدگل و کاشان محدود می شود. بلندی متوسط کویر مرنجاب از سطح آبهای آزاد در حدود ۸۵۰ متر می باشد. قسمت عمده این کویر پوشیده از تپه های شنی، ریگزار و ماسه های روان است. کویر مرنجاب و آران و بیدگل از نظر پوشش گیاهی بسیار غنی است. بیشتر پوشش گیاهی منطقه شامل گیاهان شور پسند از جمله درختهای گز و تاق و بوته های قیچ است.
تنوع جانوری منطقه به دلیل وجود آب و غذای فراوان بسیار غنی است. از جمله حیوانات موجود می توان به گرگ، کفتار، شغال، بزمجه، روباه شنی، گربه شنی، آفتاب پرست، انواع مارمولک، مار، عقرب، تیهو، عقاب و شاهین اشاره کرد. اخیرا یک جفت پلنگ نیز در منطقه مرنجاب دیده شده است. کویر مرنجاب یکی از زیباترین نقاط کویری ایران و جهان محسوب می شود. تپه های شنی بلند و جنگلهای تاق جلوه زیبایی به این منطقه بخشیده است. دریاچه نمک آران و بیدگل و جزیره سرگردان واقع شده در آن، از دیگر نقاط دیدنی منطقه بحساب می ایند. قنات قعله مرنجاب و چاه تاریخی دستکن در قسمت شرق کویر، محل آبشخور شترهای کاروانها بوده است.
در حال حاضر گشت و گذار و تفریح تنها به طبیعت و مناطق پر آب و جنگلی محدود نمی شود و با گسترش روز به روز دانش و سطح آگاهی مردم مناطق کویری و بیابانی نیز طرفداران ویژه خود را پیدا کرده است مناطق کویری با پوشش گیاهی خاص، شن های نرم و روان و حس کویرنوردی، دلربایی هایی را برای دوستداران این حوزه فراهم کرده که از این پدیده طبیعی و بکر لذت کافی برده اند. علت نام گذاری این کویر به نام کویر مرنجاب، به گفته بعضی از پژوهشگران به این دلیل بوده است که در کویر حفر چاه و قنات و دست یابی به آب شیرین یکی از کارهای طاقت فرسا و سخت است و به همین دلیل نام آن را مرد رنج آب گذاشته اند که با مرور زمان به مرنجاب تغییر یافته است. این منطقه یکی از زیباترین مکانهای گردشگری آران و بیدگل و ایران است. اگر به دنبال سکوت،آرامش و آسایش میباشید باید یک سر به کویر مرنجاب بزنید و از آرامش و آسایش آن به دور از دغدغه ها و هیاهوی شهری کمال استفاده را ببرید.
کاشان با قرارگرفتن بر روی زنجیره بزرگ راههای کشور ایران و قرارداشتن بر سر راه اصلی ارتباطی شهرها و استانهای شرقی و شمالی و غربی کشور ایران با شهرها و استانهای مرکزی، جنوب وجنوب شرقی، دارای موقعیت ممتازی است بطوریکه فاصله شهر کاشان تا تهران ۲۱۰ کیلومتر و تا قم ۹۵ کیلومتر و تا اصفهان ۲۰۲ کیلومتر میباشد تصویب و راه اندازی منطقه ویژه اقتصادی کاشان و واقع شدن در مسیر ترانزیتی شمال – جنوب و قرار گرفتن در کنار مسیر راه آهن شمال- جنوب، وجود نیروی انسانی ماهر و با ذوق و با تجربه با توجه به بودن پانزده مرکز دانشگاهی و موسسات آموزش عالی با ظرفیت سالیانه ۳۵۰۰۰ نفر دانشجو در رشتههای مختلف از جمله فنی و مهندسی اعم از کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکتری در رشتههای مکانیک، برق، صنایع، نساجی ، معدن و …
وجود شانزده شهرک صنعتی به مساحت بیش از ۳۵۰۰ هکتار و بیش از ۱۵۰۰ واحد تولیدی دارای پروانه بهره برداری با ۲۰۰ نوع محصول. به نسبت تعداد، میزان سرمایه گذاری و اشتغال در این شهرستان بطور متوسط از ۱۵ استان کشور بیشتر هست.
ایجاد کردن بستر مناسب و تسهیل در امر صادرات و همچنین واردات ماشین آلات و مواد اولیه با وجود گمرک در این منطقه که به عنوان بندر خشک نیز تلقی می شود؛ کاشان به عنوان دومین مرکز نساجی به ویژه فرش ماشینی جهان شناخته می شود و این فرصتی مناسب و ویژه ای برای سرمایه گذاری در این بخش برای کارآفرینی و ایجاد اشتغال است؛ تأسیس فرودگاه با وجود شبکه حمل و نقل ریلی، گوناگونی مسیرهای ارتباطی این شهر به شهرهای مجاور و سایر نقاط ایران از مزایای ویژه و مطلوب موفقیت آمیز سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران است؛کاشان دارای صنایعی از قبیل این موارد است: فرش ماشینی، ریسندگی، بافندگی، نخ، انواع پارچه، مخمل، پارچه رو مبلی، پتو، چینی سازی، تولید ظروف آشپزخانه، مجتمع مدرن خورو سازی، ملامین سازی، کاشی سازی، انواع قالب فلزی، انواع اجاق، گاز، کولر، آبگرمکن، بخاری، ابزارآلات صنعتی، لوله چدنی، پلاستیک، سرامیک، سیمان، مفتول مسی، ورق گالوانیزه، انواع میلگرد، گرانول، انواع باسکول، قطعات خودرو، تولید غلتک، پودرهای میکرونیزه (باریت)، کربنات کلسیم و دهها واحد صنعتی پیشرفته دیگر. وجود این واحدهای صنعتی گوناگون و فراوان، کاشان را به یکی از مهمترین مراکز صنعتی کشور ایران تبدیل کرده است؛
منطقه کاشان از خصوصیت های کشاورزی و دامداری ویژه ای بر خوردار است، به طوری که قسمت عمده زمینهای این منطقه زیر کشت پنبه و غلات است و همچنین انواع میوه از قبیل انار، انجیر، انگور، گوجه درختی، هندوانه، طالبی، چغندر، هویج، شلغم و انواع سبزیجات و صیفی جات و نیز پرورش درختان گل و سبزیجات و گیاهان داروئی جهت تهیه گلاب و عرقیات گیاهی. وجود مرغداری های بزرگ، دامداریهای فراوان، زنبورداری و پرورش ماهیهای زینتی از ویژگیهای دیگر این منطقه به حساب میاید؛ در این منطقه معادنی نظیر مس، آهن، سولفات باریم، زاج سبز، نمک طعام، سنگ های مرمر و تراورتن وجود دارد.
و اما...
این منطقه را با یک برنامه ریزی دقیق و حساب شده در کنار شهرهای شیراز و اصفهان، می توان به قطب گردشگری و جهانگردی کشور برای بازدید گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرد. شهر کاشان در سال پذیرای بیش از یک میلیون نفر گردشگر داخلی و خارجی میباشد و زیرساخت ها و امکانات لازم در خصوص معرفی، حضور و اقامت گردشگران در شهر و منطقه در حال گسترش و افزایش است. وجود بیش از ۱۰شهر با آثار ، بناها ، بافت ها و ویژگی های با ارزش تاریخی و فرهنگی در منطقه و شهر کاشان با بافت با ارزش تاریخی با محدوده ای حدود ۴۵۰ هکتار و آثار با ارزشی مانند تپه های سیلک، خانه های تاریخی، بازار قدیم، مسجد جامع، مسجد آقابزرگ، مسجد میرعماد و نیز برج و باروی سلجوقی و صفوی؛ جاذبه ها و فرصت هایی را برای جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی فراهم آورده است، بصورتی که در حال حاضر فقط در شهر کاشان بیش از ۵۰ اثر و خانه تاریخی توسط بخش خصوصی و سرمایه گذاران داخلی و خارجی تملک، مرمت و مورد بهره برداری قرار می گیرد؛ همچنین می توان تولید ماهیان زینتی را از دیگر فرصت ها و ویژگیهای این منطقه برای فعالیت اقتصادی نام برد؛ یکی از شناخته شده ترین معادن این شهرستان، دریاچه نمک است که از پتانسیل بالایی برخوردار است (ترکیباتی که در دریاچه به شکل پیشفرض وجود دارد شامل منزیم، کلریدسدیم و پتاسیم و املاح معدنی)؛ دریاچه نمک آران و بیدگل سرشار از منیزیم است و قابلیت استحصال بیش از ۵۰ ماده معدنی از آن وجود دارد.